چشم‌انداز امروزی بلاک چین پر از اکوسیستم‌های بلاک چینی جدید است که هریک موارد کاربردی جدیدی برای این صنعت به ارمغان می‌آورند. بااین‌حال، بیشتر این سیستم‌های غیرمتمرکز جدا از هم کار می‌کنند و ویژگی‌های فوق‌العاده آن‌ها، اغلب فقط برای دارندگان توکن بومی‌شان در دسترس است. این موضوع، باعث محدودیت تعامل بین زنجیره‌ها و پرهزینه‌بودن نقل‌وانتقالات بین آن‌ها می‌شود. دلیل اصلی ظهور بریج‌های مختلف از جمله بریج کانکست (Connext Bridge) هم برقراری همین ارتباط میان‌زنجیره‌ای و ایجاد همکاری متقابل بین آنهاست.
بریج کانکست چیست؟
بریج کانکست یک پل میان زنجیره‌ای غیرامانی روی اتریوم است که در حال حاضر ۱۳ زنجیره سازگار با ماشین مجازی اتریوم (EVM) و پروتکل‌های لایه دوم را با مشارکت بریج لیرسواپ (LayerSwap) به هم متصل می‌کند. لیرسواپ به کاربران کمک می‌کند دارایی‌های دیجیتال خود را از صرافی‌های متمرکز مستقیماً و بدون پرداخت گس‌های زیاد، به شبکه‌های لایه دوم مانند آپتیمیزم، آربیتروم و زی‌کی‌سینک (zkSync) ارسال کنند.
کانکست که در ژانویه ۲۰۲۱ راه‌اندازی شد، شبکه‌ای با قابلیت همکاری است و بر انتقال سریع و غیرامانی توکن یا کال‌دیتای قراردادهای هوشمند تمرکز دارد. تخصص بریج کانکست در انتقال داده‌ها بین زنجیره‌های سازگار با ماشین مجازی اتریوم یا رول‌آپ‌هایی است که از پروتکل کانکست استفاده می‌کنند. این پروتکل NXTP نام دارد و کاملاً بی‌نیاز از اعتماد است. درست مانند پروتکل استاندارد اینترنت (IP)، پروتکل کانکست قادر به اجرای اکوسیستم چندزنجیره‌ای اتریوم است.
بریج کانکست در ابتدا اکس پولینیت (xPollinate) نام داشت؛ اما چند ماه بعد، تیم پروژه نام آن را به بریج کانکست تغییر دادند.
سازندگان بریج کانکست
بنیانگذاران بریج کانکست، آرجون بوپتانی (Arjun Bhuptani)، راهول سیتارام (Rahul Sethuram) و لین هابر (Layne Haber) هستند. این تیم از اولین تیم‌هایی بود که تحقیقات گسترده‌ای را روی لایه دوم آغاز کرد. آن‌ها دریافتند که تجربه کاربر (UX) مهم‌ترین مانع برای پذیرش پروتکل‌های لایه دوم است؛ بنابراین تمرکز خود را به بهبود تجربه کاربر از اتریوم و اکوسیستم گسترده وب ۳.۰ معطوف کردند.
بریج کانکست چگونه کار می‌کند؟
شبکه کانکست از پروتکل NXTP برای نقل و انتقالات میان‌زنجیره‌ای استفاده می‌کند. این پروتکل درواقع یک قرارداد هوشمند است که به‌جای معرفی مجموعه‌ای از اعتبارسنج‌های خارجی برای مدیریت وجوه کاربر، از مکانیسم قفل/باز کردن (lock/unlock) بهره می‌گیرد.
طراحی کانکست به این صورت است که پیام‌ها ابتدا ازطریق پل بومی زنجیره مبدأ به اتریوم منتقل می‌شوند و سپس ازطریق پل‌های استاندارد، از اتریوم به زنجیره مقصد می‌رسند.
برای مثال، اگر کاربری بخواهد از آپتیمیزم به آربیتروم پل بزند، قرارداد هوشمند کانکست توکن‌های کاربر را ازطریق پل بومی آپتیمیزم به اتریوم منتقل می‌کند. سپس توکن‌ها را ازطریق پل استاندارد آربیتروم، از اتریوم به آربیتروم می‌فرستد. کل این فرایند به روشی یکپارچه انجام می‌شود.
ازآنجاکه زمان لازم برای جابه‌جایی توکن‌ها ازطریق پل‌های استاندارد زمان‌بر است، کانکست از شبکه‌ای متشکل از ۵۳ روتر (مشابه نود) استفاده می‌کند که توکن‌های کاربران در زنجیره مقصد را به‌اصطلاح از جیب خودشان پرداخت می‌کنند و وقتی دسته‌ای از تراکنش‌ها با سرعت کندتر به استخر نقدینگی موجود در شبکه وارد شد، هریک پول خودشان را پس می‌گیرند.
بریج کانکست در آوریل ۲۰۲۲، یک به‌روزرسانی مهم به نام آماروک (Amarok) انجام داد که به همکاری با پروتکل نومد (Nomad) انجامید. بنابراین در سازوکار به‌روزشده کانکست، چهار بازیگر اصلی ایفای نقش می‌کنند که عبارتند از: کاربر، روترهای کانکست (Router)، به‌روزرسان نومد (Nomad Updater) و ناظر نومد (Nomad Watcher). بیایید ببینیم این بازیگران چطور مراحل اجرای تراکنش در کانکست را پیش می‌برند.
مراحل اجرای تراکنش در بریج کانکست
. ابتدا کاربر تراکنشی را به قرارداد هوشمند کانکست در زنجیره مبدأ ارسال می‌کند و اعلام می‌کند که می‌خواهد بین دو زنجیره پل بزند.
۲. این تراکنش برای روترها که با هم رقابت می‌کنند، به مزایده گذاشته می‌شود. روترها تراکنش کاربر را که حاوی دستورالعمل‌هایی است مشاهده می‌کنند و هریک پیشنهاد خود را شامل بازه زمانی و محدوده قیمت به کاربر ارائه می‌دهند.
۳. وقتی کاربر پیشنهاد یکی از روترها را پذیرفت، تراکنش آماده‌سازی می‌شود. ازآنجاکه تکمیل تراکنش زمان می‌برد، روتر مبلغ موردنظر را با کسر کارمزد (به‌عنوان پاداش خودش)، به زنجیره مقصد ارسال می‌کند و بعد از اتمام کار پولش را از استخر نقدینگی شبکه پس می‌گیرد. روتر تضمین می‌کند که مبلغ پرداختی او به گیرنده درست است.
۴. قرارداد هوشمند کانکست، وجوه کاربر را ازطریق پل بومی زنجیره موردنظر به قرارداد هوشمند نومد در اتریوم منتقل و در آنجا وجوه را قفل می‌کند. البته این قرارداد فقط شامل همین یک تراکنش نیست، بلکه به‌روزرسان نومد، چندین تراکنش را با هم در آن به‌شکل درخت مرکل دسته‌بندی می‌کند. سپس ریشه درخت را امضا می‌کند و آن را به قرارداد هوشمند نومد دیگری در تمام زنجیره‌های مقصد بازمی‌گرداند تا همه نمای به‌روزشده‌ای از موجودی تراکنش‌ها داشته باشند.
۵. حالا ناظران نومد در هر زنجیره وارد عمل می‌شوند و ۳۰ دقیقه فرصت دارند تراکنش‌های امضاشده را با تراکنش‌های اصلی مقایسه کنند تا مغایرتی بین موجودی توکن‌های قفل‌شده در اتریوم و توکن‌های موجود در زنجیره مقصد وجود نداشته باشد. اگر همه‌چیز درست بود، وجوه قفل‌شده را باز می‌کنند و به قرارداد هوشمند کانکست دیگری در زنجیره مقصد ارسال می‌کنند که در آنجا کاربر می‌تواند وجوه خود را مطالبه کند.
۶. به‌محض اینکه وجوه کاربر فرستنده به استخر نقدینگی وارد شد، روتر می‌تواند با اثبات اینکه در مرحله ۳ توکن‌هایی را به زنجیره مقصد ارسال کرده است، توکن‌های خود را پس بگیرد.
معماری بریج کانکست
زیرساخت کانکست از بخش‌های زیر تشکیل شده است:
قراردادها: وجوه همه مشارکت‌کنندگان در شبکه در قراردادها نگهداری می‌شود. علاوه بر آن، قراردادها برای سهولت مکانیسم قفل/ باز کردن پروتکل NXTP ضروری هستند.
زیرگراف‌ها: زیرگراف‌ها با ذخیره‌کردن داده‌ها و مراحل کار روی زنجیره، امکان مقیاس‌پذیری شبکه را فراهم می‌کنند.
SDK (کاربران توسعه‌دهنده): بریج کانکست به‌جز کاربران عادی ارز دیجیتال، کاربران توسعه‌دهنده هم دارد که می‌توانند مستقیماً برنامه‌های غیرمتمرکز (Dapp) خود را به‌منظور تسهیل انجام تراکنش‌های میان‌زنجیره‌ای با این شبکه ادغام کنند.
پیام‌رسان: پیام‌رسان وظیفه ارسال اطلاعات مربوط به آماده‌سازی و وضعیت و نیز انتقال وجوه و کال‌دیتا (محل ذخیره‌سازی داده‌های غیرقابل‌تغییر) را بر عهده دارد.
روتر: روترهای شبکه همان نودهای کانکست هستند. وظیفه بررسی سرویس‌های پیام‌رسانی و زیرگراف‌ها برعهده آنهاست. نودها براساس پیام‌ها، تراکنش‌ها را به سرویس TxService ارسال می‌کنند.
TxService: این سرویس مسئول ارسال تراکنش‌های دریافتی از روترها به زنجیره است.