اصطلاح گیمفای (GameFi) یکی از اصطلاحات تازهٔ این روزهاست که همگام با افزایش محبوبیت حوزه بازی با هدف کسب درآمد، بیشتر آن را خواهید شنید. خیلی از کارشناسان و متخصصان حوزه ارزهای دیجیتال گیمفای را ترند تازه این صنعت می‌دانند و معتقدند در آینده چیزهای بسیار بیشتری از آن خواهیم شنید.
می‌دانید که دیفای یک انقلاب در سیستم‌های مالی سنتی ایجاد کرد. بازی‌های رایانه‌ای و گیمینگ هم که مدت‌هاست به‌عنوان انقلاب صعنت سرگرمی شناخته می‌شوند؛ حالا گیمفای آمده تا این دو حوزه را به یکدیگر متصل کند. به‌گفته کارشناسان، هدف گیمفای این است که انقلابی در حوزه بازی‌های ویدیویی به وجود آورد. حوزه بازی یکی از بخش‌های مهم و گسترده فناوری را به خود اختصاص داده است و تحول در این بخش گسترده، یک انقلاب بزرگ در کل حوزه فناوری به حساب می‌آید.
گیمفای نسل بعدی بازی‌هاست و تجربیات بدیع و متنوعی را برای کاربران به ارمغان می‌آورد. این مفهوم اخیراً به محبوبیت بالایی در صنعت بازی و بلاک چین دست پیدا کرده است. اکنون کاربران بازی‌های ویدیویی سنتی که مجبور بودند برای انجام بازی‌های آنلاین پول پرداخت کنند، جذب بازی‌های ویدیویی بلاک چینی شده‌اند؛ چراکه در این مدل بازی‌ها می‌توانند در ازای زمان و تلاش خود پاداش نیز دریافت کنند و همزمان با سرگرمی، کسب درآمد کنند. افزایش محبوبیت و درآمد بازی‌هایی مانند اکسی اینفینیتی در سال ۲۰۲۱ گواهی بر همین مدعاست.
هدف اصلی مفهوم گیمفای، تلفیق سیستم‌های مالی در بازی‌ها با هدف کسب درآمد از انجام بازی‌های مبتنی بر کریپتو است. این نوع بازی‌های ویدیویی از فناوری بلاک چین استفاده می‌کنند و همین مسئله به بازیکنان اجازه می‌دهد مالک واقعی و یکتای عناصر مجازی خود در بازی باشند.
بلاک چین تاکنون توانسته قدرت خود را در تغییر آینده به جهان نشان دهد. این فناوری به‌همراه امور مالی غیرمتمرکز، مفهوم گیمفای را به ثمر رسانده و به یکی از انقلاب‌های مهم حوزه فناوری، مخصوصاً در حوزه بازی‌های کامپیوتری تبدیل شده است.
مدل غالب بازی‌های ویدیویی سنتی، «بازی برای پیروزی» است. در این مدل بازی، بازیکنان باید برای به‌دست‌آوردن مزایایی مانند کاهش زمان انتظار یا خرید یک شیء مجازی، هزینه‌هایی را پرداخت کنند؛ اما در مقابل، گیمفای مدل «بازی برای کسب درآمد» را به بازیکنان معرفی می‌کند. در این مدل، بازیکنان در ازای مهارت خود یا زمانی که صرف بازی کرده‌اند، درآمد کسب می‌کنند.
برای درک بهتر این مسئله، بازی معروف مونوپولی را تصور کنید که به‌جای پول‌های کاغذی خاصی که تنها در درون بازی ارزش دارند، با پول واقعی بازی شود و مالکیت قطعات زمین آن به‌طور حقیقی و قابل‌اثبات به کاربران اعطا شود. این همان چیزی است که در دنیای بازی‌های ویدیویی بلاک چینی در حال رخ‌دادن است.
البته شیوه کسب درآمد در بازی‌های بلاک چینی مختلف متفاوت است. برخی از این بازی‌ها ممکن است در ازای طی‌کردن مراحل بازی به بازیکنان پاداش دهند و برخی دیگر ممکن است کسب درآمد را از طریق دارایی‌های درون بازی ممکن کنند؛ اما در هر صورت ماهیت همه این بازی‌ها از جهت ارائه امکان کسب درآمد به کاربران یکسان است.
تاریخچه گیمفای
ریشه واژه گیمفای را می‌توان در نوامبر سال ۲۰۱۹ جست‌وجو کرد. در این سال بنیان‌گذاران میکس مارول (MixMarvel) که یک پلتفرم انتشار بازی‌های بلاک چینی است، در سخنرانی خود در کنفرانس جهانی بلاک چین برای اولین بار از کلمه گیمفای استفاده کردند.
با این حال، نمونه معروف‌تر استفاده از واژه گیمفای که بیشتر هم موردتوجه قرار گرفت، مربوط به توییت آندره کرونیه (Andre Cronje) بود. آندره کرونیه که بنیان‌گذار یرن فایننس (Yearn.finance) است، در سپتامبر ۲۰۲۰ اصطلاح گیمفای را در یک توییت ذکر کرد. از آن زمان به بعد، «گیمفای» به واژه‌ای برای توصیف بازی‌هایی تبدیل شد که دارای عناصر مالی هستند و از فناوری بلاک چین در آنها استفاده شده است.
علی‌رغم اینکه این اصطلاح اخیراً مورداستفاده عمومی قرار گرفته است، تاریخچه گیمفای تقریباً به خود بیت کوین باز می‌گردد. سرورهای اولیه ماین‌کرفت (Minecraft) که از بیت کوین بهره می‌بردند، وب‌سایت Gambit.com که از سال ۲۰۱۳ فعالیت خود را آغاز کرده است، عناوینی مانند بامبرماین (Bombermine) و خدمات همتابه‌همتایی که اجازه کسب درآمد را به گیمرها می‌دادند، همه و همه نشانه‌هایی از اولین تلاش‌ها در راستای حرکت به‌سمت گیمفای هستند. البته حقیقت این است که تکامل روند استفاده از این فناوری، ما را به گیمفای فعلی رسانده است.
گیمفای چطور کار می‌کند؟
پروژه‌های مختلف گیمفای معمولاً چند وجه مشترک دارند. به‌عنوان مثال، آیتم‌های درون این بازی‌ها مانند آواتارها، زمین، لباس‌ها، سلاح‌ها، طلا، توکن‌ها و حیوانات خانگی معمولاً در قالب NFT ارائه می‌شوند. می‌دانید که NFTها همان توکن‌های دیجیتالی غیرمثلی هستند که مالکیت این اشیای دیجیتالی را اثبات می‌کنند.
بازیکنان این توکن‌ها را از طریق بازی به دست می‌آورند و می‌توانند آنها را در بازارهای NFT معامله کنند. می‌توان این NFTها را با ارزهای دیجیتال دیگر نیز مبادله کرد که ارزهای دیجیتال نیز به‌نوبه خود با پول فیات مبادله می‌شوند. امروزه در بسیاری از محبوب‌ترین بازی‌های بلاک چینی، از ترکیبی از ویژگی‌های زیر برای کسب درآمد استفاده می‌شود:
دیفای و گیمفای
همان طور که در قسمت‌های قبل هم اشاره کردیم، بلاک چین و به‌طور خاص دیفای، یک بستر برای توسعه فناوری گیمفای به‌شمار می‌روند. تلفیق این دو فناوری سبب ایجاد یک انقلاب در دنیای بازی‌های ویدیویی و خلق یک دنیای جدید به نام متاورس شده است. برخی پیش‌بینی‌ها حاکی از این است که تا سال ۲۰۲۵، ارزش بازار متاورس به حدود ۳۰۰ میلیارد دلار خواهد رسید.
پروژه‌های گیمفای از قابلیت‌های دیفای در پاداش‌دادن به گیمرها و ویژگی‌های دیگر استفاده می‌کنند. مفاهیمی مانند کشت سود، استخراج نقدینگی و سهام‌گذاری، برای هرکسی که تجربه کار با دیفای را دارد آشناست. همین مفاهیم می‌توانند وسیله‌ای برای کسب درآمد از یک بازی بلاک چینی و خلق مدل «بازی برای کسب درآمد» باشند.
کسب درآمد از طریق بازی
در برخی از بازی‌های بلاک چینی، بازیکنان در ازای رسیدن به اهداف مشخص‌شده در بازی، پاداش‌های مالی دریافت می‌کنند. در حقیقت مدل بازی برای کسب درآمد مشخصه پروژه‌های گیمفای موفق است. وجوه اعطاشده در مدل‌های بازی برای کسب درآمد، معمولاً از ذخیره توکن‌های بومی که در یک قرارداد هوشمند نگهداری می‌شوند برداشت می‌شود.
به‌عنوان مثال، در بازی محبوب اکسی اینفینیتی که مبتنی بر اتریوم است، بخشی از توکن‌های اکسی (AXS) برای پاداش‌دادن به رفتارهای زیر اختصاص یافته است:
- برنده‌شدن در نبردها و مسابقات
- مراقبت از قطعات زمین کاربران
- معامله در بازار اکسی اینفینیتی
- پرورش و تولید موجودات بازی (اکسی‌ها)
توکنی مانند اکسی، قابلیت معامله، خریدوفروش و تبدیل‌شدن به پول فیات در خارج از بازی را دارد.