آدیت یا حسابرسی یا ممیزی قرارداد هوشمند
قراردادهای هوشمند ابزارهای سازگاری هستند که می‌توانند حرکت اشیاء فیزیکی و مالکیت معنوی را ردیابی کنند و تراکنش‌های مالی را تسهیل و تأیید کنند. از آنجایی که قراردادهای هوشمند اختیار تخصیص منابع با ارزش بالا را بین سیستم‌های پیچیده دارند و در بیشتر موارد مستقل، امن و باثبات هستند.
بنابراین، درک احتمال و ماهیت بحرانی نقص‌های احتمالی قرارداد یا خطاهای کشف شده برای امنیت قرارداد هوشمند ضروری است. ممیزی یا آدیت امنیتی قرارداد هوشمند یک پروژه را به طور عمیق بررسی می‌کند و برای محافظت از پول سرمایه گذاری شده از طریق آنها ضروری است.
اگر وجوه گرفته شود، نمی‌توان آنها را بازیابی کرد زیرا تمام تراکنش‌های روی بلاکچین غیرقابل برگشت هستند.
بنابراین، روش حسابرسی قرارداد هوشمند بر بررسی کدی تمرکز دارد که زیربنای شرایط و ضوابط قرارداد هوشمند است تا توسعه‌دهندگان بتوانند به سرعت آسیب‌پذیری‌ها و نقص‌ها را قبل از استقرار قراردادهای هوشمند روی بلاکچین با کمک چنین ممیزی شناسایی کنند.
این مقاله آسیب‌پذیری‌های کلیدی در قراردادهای هوشمند را مورد بحث قرار می‌دهد و به سوالات مختلفی در مورد نحوه انجام ممیزی قراردادهای هوشمند، چرایی اهمیت آنها و چگونگی تبدیل شدن به یک حسابرس یا آدیتور پاسخ می‌دهد.
چرا ممیزی امنیتی قرارداد هوشمند مهم است؟
امروزه یکی از مهم ترین مشکلات برای استقرار قراردادهای هوشمند، امنیت است. نگرانی‌هایی در مورد ناکارآمدی، امنیت و رفتار نادرست وجود دارد زیرا نادیده گرفتن آنها هنگام استفاده از شبکه بلاکچین برای ایجاد قراردادهای هوشمند می‌تواند منجر به هزینه‌های اضافی فوق‌العاده بالایی شود.
علاوه بر این، نقص‌های جزئی کدگذاری می‌تواند منجر به سرقت مقادیر زیادی پول شود. به عنوان مثال، نقض DAO در بلاکچین اتریوم، حدود 60 میلیون دلار را در اتر ضبط کرد و منجر به هارد فورک شبکه اتریوم شد.
در نتیجه، کسب و کارها به دلیل ماهیت برگشت ناپذیر قراردادهای هوشمند، نگران استقرار یا دپلوی روی بلاکچین هستند. علاوه بر این، به دلیل نقص‌های امنیتی در قراردادهای هوشمند، شما در معرض خطر از دست دادن کل قرارداد و دارایی‌های مرتبط با آن هستید. بنابراین حسابرسی قراردادهای هوشمند به دلایل زیر در سال‌های اخیر به یک نیاز حیاتی تبدیل شده است:
-اجتناب از خطاهای پرهزینه: ممیزی کد شما در اوایل چرخه عمر توسعه می‌تواند به شما کمک کند از نقص‌ها پس از راه اندازی جلوگیری کنید.
-بررسی تخصصی: برای حذف نتایج جعلی، ممیزان امنیتی به صورت دستی کد شما را دوباره چک می‌کنند.
-جلوگیری از حملات امنیتی: هنگام نوشتن و تغییر کد، توجه به هرگونه نقص امنیتی به جلوگیری از حملات امنیتی کمک می کند.
-امنیت پیشرفته: ممیزی امنیتی قرارداد هوشمند به صاحبان محصولات غیرمتمرکز اطمینان می دهد که کد آنها ایمن است.
-ارزیابی امنیتی مستمر: فرآیند حسابرسی قرارداد هوشمند به شما امکان می‌دهد تا ارزیابی‌های امنیتی مداوم را انجام دهید و محیط توسعه خود را بهبود ببخشید.
-گزارش های تحلیلی: خلاصه اجرایی، جزئیات آسیب پذیری و توصیه های کاهش را در گزارش آسیب پذیری را دریافت می‌کنید.
چگونه حسابرس یا آدیتور قرارداد هوشمند را انجام دهیم؟
یک سرویس حسابرسی قرارداد هوشمند، بررسی‌هایی را برای آسیب‌پذیری‌های شناخته شده ارائه می‌دهد که برای منطق تجاری خاص هر قرارداد هوشمند اعمال می‌شود. همچنین کد سالیدیتی را ارزیابی کرده و تأیید می‌کند که قرارداد هوشمند عاری از نگرانی‌های منطقی و کنترل دسترسی است. استانداردهای ممیزی امنیتی قراردادهای هوشمند از پروژه‌ای به پروژه دیگر متفاوت است. قراردادهای هوشمند را می توان با استفاده از روش های دستی یا خودکار، همانطور که در زیر مورد بحث قرار می‌گیرد، حسابرسی یا آدیت کرد.
حسابرسی دستی
حسابرسی دستی مستلزم گروهی از کارشناسان حسابرسان است که هر خط کد را برای مشکلات کامپایل و ورود مجدد بررسی می کنند. این مورد همچنین می‌تواند به شناسایی سایر آسیب‌پذیری‌های امنیتی که اغلب نادیده گرفته می‌شوند، مانند شیوه‌های رمزگذاری ضعیف، کمک کند.
تجزیه و تحلیل کد دستی می تواند به دو شکل باشد:
از آنجایی که به جای خطاهای کد، عیوب پنهان مانند مشکلات طراحی را تشخیص می دهد، این روش دقیق ترین و کامل ترین روش در نظر گرفته می‌شود.
حسابرسی خودکار
برعکس، رویکرد حسابرسی قرارداد هوشمند خودکار از نرم‌افزار تشخیص اشکال استفاده می‌کند، که به حسابرسان قرارداد هوشمند کمک می‌کند مکان دقیقی را که مسئول خطاها است، بیابند. پروژه هایی که نیاز به زمان سریع تری برای ورود به بازار دارند، اغلب یک رویکرد خودکار را ترجیح می‌دهند زیرا به یافتن آسیب پذیری‌ها بسیار سریعتر کمک می‌کند. با این حال، نرم افزار خودکار ممکن است همیشه زمینه را درک نکند و هنگام بررسی کد، آسیب پذیری‌ها را از دست بدهد.
هر نقص کد منبع بر اساس شدت آن با در نظر گرفتن تأثیر اکسپلویت طبقه‌بندی می‌شود :
فرآیند حسابرسی قرارداد هوشمند
حسابرسی قرارداد هوشمند از یک رویه بسیار استاندارد پیروی می‌کند و ممکن است در بین حسابرسان قرارداد هوشمند تفاوت قابل توجهی داشته باشد. روش زیر یک روش معمولی است:
-جمع آوری مدل‌های طراحی کد
برای اطمینان از یکپارچگی تضمین شده قراردادهای هوشمند شخص ثالث، حسابرسان مشخصات کد را جمع آوری کرده و معماری را بررسی می کنند. این مورد به حسابرسان کمک می کند تا اهداف پروژه را درک کرده و محدوده آن را تعیین کنند.
– اجرا تست های واحد یا یونیت تست
سپس حسابرسان موارد را آزمایش و تست می کنند تا هر تابع قرارداد هوشمند را مورد آزمایش قرار دهند. متخصصان حسابرسی از ابزارهایی (چه دستی و چه خودکار) استفاده می‌کنند تا تضمین کنند که موارد تست واحد شامل کد کلی قرارداد هوشمند است یا خیر.
-انتخاب رویکرد حسابرسی
از آنجایی که ممیزی دستی کارآمدتر از حسابرسی خودکار است، حسابرسان اغلب قراردادهای هوشمند را بدون کمک نرم افزار بازرسی می کنند. با این رویکرد، حملاتی مانند پیشروی را می توان به طور موثر شناسایی کرد.
-پیش نویس گزارش اولیه
پس از اتمام ممیزی، حسابرسان عیوب کد کشف شده را پیش‌نویس می‌کنند و بازخوردی را برای رفع این خطاها به تیم پروژه ارائه می‌کنند. برخی از ارائه‌دهندگان خدمات قرارداد هوشمند تیمی از متخصصان دارند که به رفع هر اشکالی که پیدا شده است کمک می کند.
-انتشار گزارش حسابرسی نهایی
پس از رفع اشکالات، حسابرسان گزارش نهایی را با در نظر گرفتن اقدامات انجام شده توسط تیم پروژه یا کارشناسان خارجی برای حل مسائل مطرح شده منتشر می کنند.
آسیب پذیری‌های کلیدی در قراردادهای هوشمند
آسیب پذیری های امنیتی رایج در قراردادهای هوشمند در این بخش توضیح داده شده است:
-وابستگی مهر زمانی
برخلاف برنامه‌های معمولی، محیط اجرای قرارداد هوشمند در سمت ماینر قرار دارد. زمانی که منطق یک قرارداد به زمان فعلی وابسته است، ماینر می‌تواند زمان جاری را دستکاری کند تا بر نتیجه اجرا تأثیر بگذارد و به یک هدف از پیش تعیین شده دست یابد.
-خطاهای دید عملکرد
ویژگی مشاهده پیش فرض یک تابع در سالیدیتی عمومی است. در نتیجه، اگر توسعه‌دهنده فراموش کند قابلیت مشاهده یک تابع خصوصی را تعریف کند، هر کسی می‌تواند به آن دسترسی داشته باشد. برای مثال، هر کسی می‌تواند تابع Destruct را فراخوانی کند تا قرارداد فوراً از بین برود.
حملات بازگشت مجدد
یکی از مخرب ترین حملات در قرارداد هوشمند سالیدیتی، حمله مجدد ورود است. نگرش بی‌توجه یک توسعه دهنده می تواند به طور بالقوه منجر به مسائل مربوط به ورود مجدد شود. هنگامی که یک تابع یک تماس خارجی با قرارداد غیرقابل اعتماد دیگری برقرار می‌کند، به آن حمله مجدد ورود می‌گویند. سپس، در تلاشی برای تخلیه وجوه، قرارداد غیرقابل اعتماد یک فراخوان بازگشتی به تابع اصلی برقرار می کند.
آسیب پذیری اعداد تصادفی
مهاجم می‌تواند عدد تصادفی تولید شده توسط قراردادی را که از یک متغیر شناخته شده عمومی به عنوان seed استفاده می کند، به دقت حدس بزند.
شکست در تمایز انسان ها و قراردادها
عدم تشخیص اینکه تماس گیرنده قرارداد هوشمند یک شخص است یا یک قرارداد می‌تواند عواقب غیر قابل پیش بینی داشته باشد.
اشتباهات املایی
سازندگان معمولاً برای مقداردهی اولیه قرارداد و تعیین مالک قرارداد استفاده می شوند. کامپایلر در حین برنامه نویسی متوجه غلط املایی تابع نمی شود و در نتیجه تابع عمومی می‌شود تا همه بتوانند تماس بگیرند یا فراخوانی کنند.
در سالیدیتی از یک تابع برای تنظیم متغیرهای حالت قرارداد استفاده می‌شود. هنگامی که یک قرارداد برای اولین بار ساخته می شود، تابع فراخوانی می‌شود و می توان از آن برای تنظیم مقادیر اولیه استفاده کرد. دو نوع سازنده وجود دارد: عمومی و داخلی. علاوه بر این، کد سالیدیتی با استفاده از یک کامپایلر سالیدیتی، که بایت کد و سایر موارد مورد نیاز برای استقرار قرارداد هوشمند را تولید می کند، کامپایل می‌شود.
حسابرسی قرارداد هوشمند چقدر هزینه دارد؟
ارائه دهندگان حسابرسی قرارداد هوشمند بسته به پیچیدگی کد به طور متوسط بین 5000 تا 15000 دلار دریافت می‌کنند، اگرچه قیمت در شرایط خاص می تواند به طور قابل توجهی بالاتر باشد. در نتیجه، مؤسسه حسابرسی گزارشی را تهیه می‌کند که در آن نقص‌های احتمالی کد را شرح می‌دهد و توصیه‌های بیشتری برای بهبود امنیت آن ارائه می‌کند.
متخصصان به پویایی قراردادها نگاه می‌کنند تا ببینند چگونه گرایش‌های امنیتی مدرن را نشان می‌دهند. اما، چرا ممیزی قرارداد هوشمند اینقدر گران است؟ حسابرس قرارداد هوشمند ردیف به ردیف کد را بررسی می‌کند، که کاری زمان‌بر و پیچیده است. بنابراین، خدمات حسابرسی قرارداد هوشمند بسیار گران است.
با وجود هزینه، فرآیند حسابرسی قرارداد هوشمند برای رفع نقص کد ضروری است، که می‌تواند منجر به هزینه‌های بسیار بیشتر و آسیب پذیری‌های امنیتی همانطور که در بخش قبل ذکر شد، شود. بنابراین، حسابرسی قرارداد هوشمند چقدر طول می کشد؟ بسته به پروژه، اندازه قرارداد هوشمند و فوریت، فرآیند حسابرسی قرارداد هوشمند می‌تواند بین دو تا 14 روز طول بکشد.
ممیزی برای پروژه‌ها یا پروتکل‌های بزرگ ممکن است تا یک ماه طول بکشد. مشتری توصیه‌هایی را برای اصلاحات دریافت می‌کند تا پس از تکمیل ممیزی اولیه اجرا شود و مدت زمان تصحیح خطاها توسط مشتری تعیین می‌شود. پس از آن، یک بررسی اصلاحی که معمولاً یک روز طول می‌کشد انجام می‌شود.
چگونه حسابرس قرارداد هوشمند شویم؟
حسابرسی قرارداد هوشمند دانش برنامه نویسی را الزامی می کند زیرا شامل بررسی خط به خط کد است. اگر هیچ مهارت برنامه نویسی قبلی ندارید، توجه داشته باشید که سال ها طول می کشد تا این امر انجام پذیرد.
شما باید اصول اولیه بلاکچین و زبان برنامه نویسی مورد استفاده برای نوشتن قراردادهای هوشمند اتریوم را بدانید. خواندن اسناد اتریوم و گذراندن دوره‌های آموزشی در زمینه فناوری بلاکچین، مکان‌های خوبی برای شروع هستند. یکی دیگر از راه‌های بهینه برای یادگیری هر بلاکچین یا زبان برنامه نویسی، استفاده از آن در عمل است.
ذکر این نکته ضروری است که بلاکچین‌ها از زبان‌های برنامه نویسی مختلفی استفاده می‌کنند.
هنگامی که پروژه های مالی غیرمتمرکز (DeFi) را حسابرسی می کنید، داشتن پیشینه مالی یک مزیت اضافی است. اکثر پروژه‌های دیفای از شرایط مالی استاندارد استفاده می کنند. بنابراین، حسابرس باید اصطلاحات مالی اساسی مانند مشتقات رمزارزی را برای حسابرسی مؤثر قرارداد هوشمند درک کند.
شرکت‌های حسابرسی قرارداد هوشمند
اکنون که به اهمیت فرآیند حسابرسی قرارداد هوشمند پی برده‌ایم، به برخی از سازمان‌های حسابرسی قراردادهای هوشمند که اکوسیستم کریپتو را ایمن می‌کنند نگاهی بیاندازیم.
-ممیزی های امنیتی قراردادهای هوشمند توسط سرتیک (Certik) یک سازمان امنیت وب و بلاکچین پیشگام شد. BNB Smart Chain، Bancor و هیوبی همگی توسط CertiK ممیزی شده‌اند. علاوه بر این، قبل از سرمایه گذاری در هر پروژه‌ای، صندوق شتاب دهنده بایننس ممیزی قرارداد هوشمند CertiK را انجام می دهد.
Chainsulting- یک شرکت حسابرسی قرارداد هوشمند مشهور است که در سال 2017 تأسیس شد. 1inch، MakerDAO و سایر پروتکل‌های معروف دیفای از جمله مشتریان برتر آن هستند. علاوه بر این، OpenZeppelin خدمات حسابرسی را به کوین بیس و بنیاد اتریوم، دو تا از برجسته‌ترین شرکت‌ها در دنیای بلاکچین، ارائه می‌کند. علاوه بر این، این پلتفرم ایجاد قراردادهای هوشمند اتریوم ایمن را از طریق قالب‌های قرارداد مدولار خود تضمین می‌کند.